
مواد و منابع آزمون استخدامی آموزش و پرورش ۱۴۰۴
(به همراه آخرین تغییرات و بهترین منابع )
مقدمه
آزمون استخدامی آموزش و پرورش ۱۴۰۴ یکی از بزرگترین فرصتها برای علاقهمندان به ورود به نظام آموزش کشور است. سالانه هزاران نفر در این آزمون شرکت میکنند تا در رشتههای مختلف آموزشی جذب شوند. شناخت دقیق مواد و منابع آزمون استخدامی آموزش و پرورش ۱۴۰۴ از جمله مهمترین گامها برای موفقیت در این رقابت است. در این مقاله، بهطور کامل مواد عمومی و تخصصی، منابع مورد نیاز و نکات کلیدی برای آمادگی بهتر بررسی شده است.
ساختار کلی آزمون استخدامی آموزش و پرورش ۱۴۰۴
آزمون استخدامی آموزش و پرورش ۱۴۰۴ شامل دو بخش اصلی است:
- آزمون عمومی
- آزمون تخصصی
هر دو بخش نقش مهمی در تعیین قبولی داوطلبان دارند و هر کدام منابع خاص خود را دارند.
بخش اول: مواد و منابع آزمون عمومی
تمام داوطلبان آزمون استخدامی آموزش و پرورش ۱۴۰۴ باید در بخش عمومی شرکت کنند. این بخش شامل سوالاتی است که مهارتها و دانش پایهای را میسنجند و معمولاً درصد قابل توجهی از نمره کل را تشکیل میدهند.
مواد آزمون عمومی عبارتند از:
- معارف اسلامی: مباحث قرآنی، فقه، اخلاق، عقاید و تاریخ اسلام.
- اطلاعات عمومی، دانش اجتماعی: دانش کلی درباره فرهنگ، تاریخ ایران، جغرافیا و قوانین پایه کشور.
- قوانین و مقررات اداری و قانون اساسی
- توانایی های ذهنی و ویژگی های رفتاری
- فناوری اطلاعات (مهارتهای کامپیوتری): دانش پایه درباره کار با نرمافزارهای عمومی، اینترنت، امنیت اطلاعات و مبانی سختافزاری.
- زبان و ادبیات فارسی: شامل قواعد دستوری، درک مطلب، معنی و مفهوم واژگان و ساختار جملات.
- زبان خارجی انگلیسی : مهارتهای پایه در زبان انگلیسی مانند درک مطلب، گرامر و واژگان.
- ریاضی و آمار مقدماتی: مسائل ساده ریاضی، آمار توصیفی و مهارتهای محاسباتی پایه.
جدول مواد و منابع حیطه عمومی آزمون استخدامی آموزش و پرورش ۱۴۰۴
عنوان درس (مواد امتحانی) | منابع |
معارف اسلامی | طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن (بخش اول: ایمان)، نویسنده: حضرت آیتالله سید علی خامنهای |
همزمان با حسین (ع)، نویسنده: حضرت آیتالله سید علی خامنهای، انتشارات انقلاب اسلامی | |
احکام و درک معانی قرآنی (رساله عملیه مراجع عظام، کتاب دقایقی با قرآن حجتالاسلام قرائنی) | |
اطلاعات عمومی و دانش اجتماعی | اطلاعات عمومی |
خدمات متقابل ایران و اسلام، نویسنده: شهید مرتضی مطهری، انتشارات صدرا | |
مروری بر دستاوردهای چهل ساله انقلاب اسلامی ایران | |
کتاب توسعه و مبانی تمدن غرب، نویسنده: سید مرتضی آوینی | |
وصیتنامه الهی-سیاسی حضرت امام خمینی (ره) | |
قوانین و مقررات اداری و قانون اساسی | قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران |
بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی | |
قانون مدیریت خدمات کشوری | |
قانون رسیدگی به تخلفات اداری | |
قانون برنامه پنجساله هفتم پیشرفت کشور (فصل ۱۹) | |
تواناییهای ذهنی و ویژگیهای رفتاری | منبع خاصی ذکر نشده است |
فناوری اطلاعات | مهارتهای هفتگانه ICDL |
زبان خارجی (انگلیسی) | محتوا در سطح دروس عمومی دوره کارشناسی دانشگاهها و موسسات آموزش عالی |
زبان و ادبیات فارسی | محتوا در سطح دروس عمومی دوره کارشناسی دانشگاهها و موسسات آموزش عالی |
ریاضی و آمار مقدماتی | محتوا در سطح دروس عمومی دوره کارشناسی دانشگاهها و موسسات آموزش عالی |
سهم در آزمون و امتیاز هر یک از مواد آزمون عمومی

منابع پیشنهادی آزمون عمومی:
- کتااب حیطه عمومی آزمون استخدامی آموزش و پرورش انتشارات چهارخونه
- کتااب حیطه عمومی آزمون استخدامی آموزش و پرورش جلد دوم انتشارات چهارخونه
- کتابهای فناوری اطلاعات دوره متوسطه و کتابهای عمومی کامپیوتر
- کتابهای زبان انگلیسی پایه دهم و یازدهم
بخش دوم: مواد و منابع آزمون تخصصی
بخش تخصصی آزمون استخدامی آموزش و پرورش ۱۴۰۴ بر اساس رشته تحصیلی و شغل داوطلب طراحی میشود و از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است، چرا که دانش تخصصی هر فرد را میسنجد.
منابع تخصصی آزمون استخدامی آموزش و پرورش ۱۴۰۴ شامل دو دسته است:
۱. منابع تخصصی مشترک تمام مشاغل آموزشی
تمام داوطلبان، صرفنظر از رشته تحصیلی خود، باید به این بخش از آزمون پاسخ دهند. این منابع عبارتاند از:
- آشنایی با تربیت چندساحتی
- آشنایی با فناوریهای نوین آموزشی
- روشها و فنون تدریس آشنایی با روشهای آموزش و پرورش در کلاس درس و نحوه انتقال مفاهیم به دانشآموزان.
- سنجش و اندازهگیری پیشرفت تحصیلی
- روانشناسی تربیتی: مفاهیم پایه روانشناسی، نظریههای یادگیری، روشهای انگیزشی و مدیریت کلاس درس.
- اسناد و قوانین بالا دستی آموزش و پرورش: قوانین استخدامی، حقوق معلمان، مقررات انضباطی و وظایف اداری.
- روانشناسی رشد،اختلالات یادگیری و تربیتی
عنوان درس (مواد امتحانی) | منابع و محورهای اصلی |
آشنایی با تربیت چندساحتی | برنامه درسی ملی جمهوری اسلامی ایران |
مبانی نظری سند تحول بنیادین آموزش و پرورش | |
آشنایی با فناوریهای نوین آموزشی | تعریف مفاهیم تکنولوژی آموزشی و انواع آن |
سیستمهای مدیریت یادگیری (LMS) | |
سیستمهای مدیریت محتوای یادگیری (LCMS) | |
آموزش الکترونیکی و ارزیابی مبتنی بر کامپیوتر | |
عناصر یادگیری الکترونیکی | |
تکنولوژی آموزشی در مدارس | |
وسایل، مواد و رسانههای آموزشی | |
روشها و فنون تدریس | عوامل مؤثر در تدریس و یادگیری |
مدیریت و طراحی فعالیتهای آموزشی | |
اصول مدیریت کلاس درس | |
مهارتهای ارتباطی و فرصتهای یادگیری | |
روشهای تدریس مبتنی بر شناختگرایی و سازندهگرایی | |
راهبردهای یاددهی-یادگیری | |
مهارتهای مورد نیاز قبل، حین و پس از تدریس | |
مدلها و الگوهای تدریس | |
سنجش و اندازهگیری پیشرفت تحصیلی | مفاهیم و اصطلاحات مرتبط |
طراحی و تحلیل آزمونها | |
مراحل ارزشیابی | |
سنجش مبتنی بر عملکرد (شناختی، عاطفی، رفتاری) | |
ارزشیابی تکوینی و پوشه کار | |
توانمندسازی یادگیری | کاربرد نظریههای یادگیری در کلاس |
نظریههای هوش، تفکر و خلاقیت | |
نظریههای آموزش الکترونیکی و مجازی | |
نظریههای تحولی در آموزش | |
شناخت نظریههای فردی در یادگیری | |
آموزش دانشآموزان استثنایی | کتاب مسئولیت و سازندگی (علی صفای حائری) |
تعاریف و طبقهبندی دانشآموزان استثنایی | |
آموزش کودکان کمتوان ذهنی | |
آموزش کودکان با آسیبهای بینایی/شنوایی | |
آموزش کودکان با اختلالات یادگیری | |
آموزش کودکان با اختلالات هیجانی-رفتاری | |
آموزش کودکان با اختلالات طیف اوتیسم | |
مداخله بههنگام و توانبخشی | |
اسناد و قوانین آموزش و پرورش | سیاستهای کلی تحول در آموزش و پرورش |
سند تحول بنیادین آموزش و پرورش | |
آییننامه اجرایی مدارس (1400) | |
قانون اهداف و وظایف آموزش و پرورش | |
قانون تشکیل شوراهای آموزش و پرورش |
سهم در آزمون و امتیاز هر یک از مواد آزمون تخصصی مشترک تمامی مشاغل :

منابع پیشنهادی تخصصی مشترک:
- کتاب حیطه ی اختصاصی آزمون آموزش و پرورش انتشارات چهارخونه
- کتاب اصول و مبانی تعلیم و تربیت دکتر محمدی و منابع معتبر
- جزوات و کتابهای روشهای تدریس عمومی و مدیریت کلاس
۲. منابع تخصصی غیرمشترک (مربوط به هر رشته تحصیلی)
این بخش برای هر شغل و رشته تحصیلی متفاوت است و سوالات بر اساس دروس تخصصی دانشگاهی و مهارتهای حرفهای هر رشته طرح میشود. مثلاً:
- برای رشتههای علوم تجربی: دروس زیستشناسی، شیمی، فیزیک و ریاضی مرتبط با رشته.
- برای رشتههای علوم انسانی: دروس روانشناسی، جامعهشناسی، تاریخ، جغرافیا و ادبیات تخصصی.
- برای رشتههای فنی و حرفهای: مباحث تخصصی مربوط به فناوری آموزشی، کامپیوتر، هنرهای تجسمی و غیره.
- برای رشتههای تربیتبدنی: مباحث آناتومی، فیزیولوژی، تکنیکهای ورزشی و مدیریت ورزشی.
منابع پیشنهادی تخصصی غیرمشترک:
- کتابهای تخصصی دانشگاهی رشته مورد نظر
- جزوات و منابع تایید شده توسط سازمان آموزش و پرورش
- کتابها و مقالات تخصصی بهروز و مرتبط با مهارتهای آموزشی رشته
منابع تخصصی آزمون دبیری، هنر آموزی، استادکاری | ||
دبیر تربیت بدنی | ||
دبیر عربی | دبیر حکمت و معارف اسلامی | دبیر ریاضی |
دبیر امور تربیتی مدارس | مشاور واحد آموزشی | |
هنرآموز الکتروتکنیک (1) | هنرآموز الکتروتکنیک (2) | هنرآموز امور دامی |
هنرآموز زراعی و باغی | هنرآموز تاسیسات | هنرآموزحسابداری |
هنرآموز ساختمان | هنرآموز ساخت و تولید | هنرآموز سینما |
هنرآموز صنایع چوب | هنرآموز صنایع دستی | هنرآموز صنایع غذایی (1) |
هنرآموز صنایع غذایی (2) | هنرآموز صنایع فلزی | هنرآموز طراحی و دوخت |
هنرآموز کامپیوتر | هنرآموز کودکیاری | هنرآموز گرافیک |
هنرآموز ماشین های کشاورزی | هنرآموز متالورژی | هنرآموز مکانیک خودرو |
هنرآموز مکانیک موتور های دریایی | هنرآموز الکتروتکنیک (استادکار) | هنرآموز طراحی و دوخت (استادکار) |
هنرآموز کامپیوتر (استادکار) | هنرآموز مکانیک خودرو (استادکار) | - |
نکات مهم برای موفقیت در آزمون استخدامی آموزش و پرورش ۱۴۰۴
برنامهریزی دقیق: با تعیین زمانبندی مطالعه برای هر بخش، استرس خود را کاهش دهید.
مطالعه منابع معتبر: استفاده از کتابها و منابع معتبر و بهروز، تضمین موفقیت است.
تمرین و حل نمونه سوالات: مرور سوالات سالهای قبل، آشنایی با سبک سوالات و افزایش سرعت پاسخگویی.
تقویت زبان انگلیسی و معارف: این دو بخش معمولاً برای بسیاری دشوار هستند، پس وقت کافی برای آنها اختصاص دهید.
آشنایی با آزمونهای روانشناسی و قوانین: بخش تخصصی مشترک بسیار مهم است و نباید از آن غافل شد.
شرکت در دورههای آمادگی: اگر امکان دارد، در کلاسها و دورههای آموزشی معتبر شرکت کنید.
جمعبندی نهایی
آزمون استخدامی آموزش و پرورش ۱۴۰۴ فرصت طلایی برای ورود به حرفه معلمی و کار در نظام آموزشی کشور است. برای موفقیت در این آزمون، لازم است ابتدا با مواد و منابع آزمون به خوبی آشنا شوید، سپس با برنامهریزی دقیق و مطالعه مستمر خود را برای شرکت در آزمون آماده کنید. یادگیری مطالب تخصصی مشترک و اختصاصی، در کنار مهارتهای عمومی، رمز موفقیت شما در این مسیر خواهد بود.
همچنین به یاد داشته باشید که آزمون استخدامی آموزش و پرورش ۱۴۰۴، فراتر از صرفاً دانش علمی، مهارتهای روانشناختی، تربیتی و قانونی را نیز ارزیابی میکند که برای فعالیت در آموزش و پرورش ضروری است.